Zazaki Tırki Tikiy Fiilun Tiveranayış
Başlamak:
Zazaki
A ci kerden:…. Söze başlamak, Sözle başlamak, konuşmaya başlamak
Dest pey kerden:…. Fiili bir işe başlamak
Pa neyayen:…. Fiili bir işi yapmaya koyulmak
Pa nişten:….. Yemek yemeye başlamak, işi yapmaya oturmak,
Xwo po:….. kerden Uzun sürecek veya zor görünen bir işe girişmek anlamında başlamak
Ser devisten:…..
Ver devisten:…… Ön açmak anlamında başlamak
Ayırmak:
Abirnayen:….. Şeyleri birbirinden ayırmak
Cêra kerden:….. Kavga edenleri ayırmak
Cêra veten:….. Benzer şeyleri veya insanları birbirinden ayırmak
Cîa kerden:….. Beraber yaşayanları ayırmak, beraber iş yapanları ayırmak
Bozmak:
Cêservisten:….. Mekanik bir nesneyi aleti v.b., demonte, etmek,parçasını yerinden çıkarmak şeklindeki bozmak
Dest pede kuayen:….. Birilerinin bir anlaşmasını, yapmak istedikleri bir işi bozmak
Pay pro dayen:….. Birilerinin bir anlaşmasını, yapmak istedikleri bir işi bozmak
Herimnayen:….. Yemek, yiyecek, yapılması ustalık isteyen bir şeyi kötü yaparak, gerektiği gibi koruyamayarak bozmak
Xeripnayen:….. Genel anlamda bozmak iKomplike bir aletin çalışmamasına sebep olmak
Yolmak:
Avorden:…… Saçlarını, tüylerini, kıllarını v.b. yolmak , yün v.b. eğirmek
Rûçiknayen:….. Agaç v.b. Meyvaları yaprakları ile birlikte acımadan yolmak
Pûrt kerden:….. Tavuk, kuş v.b. Tüylerini yolmak
Soymak:
Qaş kerden
Pûr kerden
Paten
Viran kerden
Rût kerden
A pûr visten
Yapıştırmak:
Pro disknayen
Pro repisnayen
Zeliqnayen
Germek:
Agiroten:…… Şal, perde gibi şeyler germek
Ratenayen:…… İp, sicim, tel, kablo gibi şeyler germek
Şideynayen:….. Sıkıca bağlamak anlamında germek
Şideynayen:….. İnsanı, hayvanı germek
Doğmak:
Mar deyayen:…. İnsanın doğması, doğrulması
Zayen:….. Hayvanın doğması, doğrulması
Akewten:…… Güneşin, ayın doğması
Kaldırmak:
Hewadayen
Wedarnayen
Werzanayen
Kopmak:
Qilayayen:….. Ana gövdeden kopmak, yerinden sökülmek, kıyamet kopmak
Visîayen:…… İp, tel, sicim, v.b. Kopmak
Qirfîayen:…… Başı kopmak
Kesmek:
Birrnayen
Cikerden
Qut kerden
Sere cikerden
Sermek:
Avisten:….. Güneşten, rüzgardan v.s. faydalandırmak
Rakerden:….. Halı, kilim v.b. Sermek, açmak
Yakmak:
Panayen/Bıvêşnên:….. Sobayı, evi, bir şeyi tutuşturmak, yakmak
Tanayen/Tifinên:….. Odun v.b. ateşe atıp yakmak
Veşnayen:…… Genel anlamda yakmak
Karıştırmak:
Têvdayen/Tiyedayış
Têmîan kerden/Timuna…
Pêmîan kerden
Têra kerden
Asmak:
Avisten:….. Güneşten, rüzgardan, havadan faydalandırmak,kurutmak için elbise v.b. asmak
Darda kerden:….. Adam asmak, bir nesneyi bir yere asmak, askıya asmak
Vilêncik kerden:…… Bir nesneyi bir yere asmak, tutundurmak
Anlatmak:
Vaten:…… Söylemek, kavrayıp kavramaması dinleyene bağlı
Ser berden:…… Anlamasını sağlamaya çalışmak
Sere visten:….. Karşıdakinin kafasına girmesini sağlamak
Sökülmek:
Aşkoyayen/Eşkawyayı:…. Dikiş sökülmesi
Aşkawîayen/Eşkawyen:….. Dikiş sökülmesi
Qilayayen/Qılyen:….. Yerinden kopmak anlamında sökülmek
Sökmek:
Aşkawnayen/Eşkawtış:….. Dikiş sökmek
Wekerden/Wekerdış:…. Bir bitkiyi kökündek sökmek
Qilaynayen:…. Yerinden koparmak anlamında sökmek
Yürümek:
Rêyı şîyayış:…. Yol gitmek, yol yürümek
Pay şîayış:…. Bir araç kullanmadan, kendi ayakları ile yürümek
Lingî şîayış:….. Bir araç kullanmadan, kendi ayakları ile yürümek
Sıkmak:
A pê ardış:….. Dişini sıkmak
Guvişnayış:…… Meyve, sebze v.s. sıkmak, suyunu çıkarmak için sıkmak
Şêdnayış:…. Sıkı bağlamak
Pita pıştış:…. Sıkı sarmak
=======================================
GRAMER
ZAZAKİ SER
- Bozuk Zazaca (Zazakiya Xerıpyayı)
- Renkler (Rêng)
- Sıfat Tamlaması (Bietunkerdışê Sıfatun)
- Zazaca Alfabe (elifbayê Zazaki)
- Zazalar ve Zazaca
======================================